اصول طراحی تابلو برق ساده است. قیمت همواره مهمترین فاکتور در طراحی تابلو برق است. اما ظاهر جذاب، سادگی کنترل توسط اپراتور و قابل اطمینان بودن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
تابلو برق های ساده از لحاظ طراحی، تابلو برق های ارزان و آسان برای اپراتور هستند.
طراحی تابلو برق یک فرآیند است. هنگامی که شروع به طراحی یک تابلو برق میکنید فکر میکنید که میدانید چه چیزی میخواهید اما زمان اتمام کار چیز متفاوتی را میبینید.
زمانی که طرح خود را بر روی کاغذ رسم میکنید به نظر بی نظم میآید که این مسئله عادی است. هیچ کس در مرحله اول کارها را درست انجام نمیدهد. طراحی یک فرآیند است و برای کامل شدن به زمان نیاز دارد.
طرح اولیه خود را چندین باز بازبینی و پاکنویس کنید تا زمانی که سامان یافته و روشن شود. اول ببینید چه میخواهید. آن را بنویسید و سپس طراحی را به صورت سخت افزاری ادامه دهید.
۱- شروع با بخش فیزیکی
یک تابلو برق شامل بخشهای فیزیکی و الکتریکی است. فرآیند طراحی تابلو برق را کوتاه نکنید به این معنی که مرحله طراحی نقشه تابلو برق را حذف نکنید. تا زمان حل شدن تمام مشکلات بالقوه، مراحل کار را برای بخشهای الکتریکی و فیزیکی بصورت یک در میان کنترل کنید.
یک طراحی خوب تابلو برق شامل نقشههای لایههای فیزیکی و جزئیات آنها است. این نقشهها مشکلات تاخیر زمانی ناشی از حل نشدن مشکلات فیزیکی که در مراحل تولید و آزمایش پیش میآید را به حداقل میرساند. در طراحی تابلو برق باید قوانین NEC، قوانین سیم کشی و قوانین UL (آزمایشهای بیمه نامه) در نظر گرفته شود.
قوانین و الزامات NEC عنوان میکند که اتصالات ورودی و خروجی برق باید دارای یک فضای شعاعی کافی باشند تا اتصال حاصل شود.
قوانین و الزامات UL در خصوص دستگاههایی است که تولید حرارت میکنند و میگوید که این دستگاهها باید فضای کافی برای تهویه داشته باشند.
۲- آنالیز مدارهای تابلو برق
اندازه سیمهای برق مورد نیاز و دستگاههای حفاظتی آن را مشخص کنید. اندازه مناسب سیمهای برق برای تحویل جریان برق به صورت استاندارد و ایمن الزامی است. دستگاههای حفاظتی مناسب گرم شدن بیش از حد و احتراق سیم برق میشود.
سایز سیم برق بر اساس جریان عبوری انتخاب شود
محافظ مدار برق بر اساس اندازه سیمهای برق انتخاب شود
در ادامه بسته به نوع عملکرد مورد نیاز، بخشهای مختلف تابلو برق را انتخاب کنید و بر اساس ولتاژ و جریان برق مورد نیاز ظرفیتهای آنها را تعیین کنید. انتخاب درست، عملکرد صحیح تابلو برق را تضمین میکند.
۳- استفاده از بهترین نوع ابزار کنترل در طراحی تابلو برق
همیشه با سادهترین نوع ابزار کنترل مثل رلهها، تایمرها و غیره شروع کنید. اما زمانی که ابزار ساده پاسخگو نیست، از ابزارهایی با قابلیت بیشتر مثل یک رله هوشمند برنامه ریزی شده (Programmable Smart Relay) و یاکنترلگر منطقی برنامهپذیر (Programmable Logic Controller یا PLC) استفاده کنید.
این ابزارها به طور قابل توجهی عملکرد بهتری دارند اما به کامپیوتر، نرم افزار اختصاصی و تکنسین متخصص آن نیاز است. برخی از طراحان تابلو برق کار را با PLC شروع میکنند. PLC تا حدی کار را ساده میکند اما همیشه باید از کنترل کنندههای سادهتر شروع کنید.
۴- انتخاب بهترین نوع دستگاه اپراتوری
همیشه با سادهترین نوع ابزار اپراتوری مثل (Pushbuttons, Pilot Lights, Digital Panel Meters, etc.) شروع کنید. برای دستیابی به ظار زیبا و جذاب از یک لمینت درب رنگی گرافیکی استفاده کنید. میتوانید از صفحه کنترل لمسی رنگی نیز استفاده کنید.
به این صفحه های لمسی (Human Machine Interface (HMI میگویند که کارایی بالایی دارند اما مشکل آنها این است که به کامپیوتر و نرم افزار اختصاصی و تکنسین متخصص نیاز دارند. برخی از طراحان تابلو برق کار را با HMI شروع میکنند. HMI تا حدی کار را ساده میکند اما همیشه باید از کنترل کنندههای سادهتر شروع کنید.
۵- استفاده از بهترین محصولات طبقه بندی شده برای طراحی تابلو برق
طراحان تابلو برق از محصولات طبقه بندی شده با دسته بندی محصولات استفاده میکنند که بر اساس عملکرد مورد نیاز محصول نهایی است. طراحان با تجربه تابلو برق از محصولات موجود در بازار آگاهی کامل دارند و با مقایسه و استفاده از محصولاتی که بهترین قیمت، فرم و عملکرد را دارند به طراحی تابلو برق میپردازند.
برخی از طراحان تابلو برق سعی می کنند از یک برند برای تمام اجزای یک تابلو برق استفاده کنند. شرکت های اروپایی و برخی از شرکت های آمریکایی این کار را انجام می دهند. این کار منطقی به نظر میرسد ولی دست شما را برای انتخاب های بیشتر و بهینه سازی قیمت و کارایی میبندد. پس سعی کنید با کسب اطلاعات و بروز ماندن در این حوزه از خلاقیت خود برای طراحی تابلو برق استفاده کنید.